آموزش فارکس-جلسه دهم : اندیکاتورها

10-1 )مقدمه ای بر اندیکاتورها

اندیکاتورها محاسباتی هستند كه براساس قیمت و حجم معامله یك سهام انجام می شوند و فاكتورهایی مانند گردش پولی ، روندها، میزان بی ثباتی و مقدار نیروی حركتی را اندازه گیری می كنند. اندیکاتورها به عنوان یك مقیاس ثانویه برای حركت و تغییرات قیمت واقعی به كارمی روند و اطلاعات اضافی در مورد تحلیل اوراق بهادار ارایه می كنند. اندیکاتورها به دو روش اصلی به كار می روند: برای اثبات و تایید تغییر قیمت و كیفیت الگوی نموداری و برای تشكیل دادن سیگنالهای خرید و فروش.

دو نوع اصلی اندیکاتور وجود دارد كه عبارتند از: تعجیلی و تاخیری. یك اندیکاتور تعجیلی بر حركت قیمت تقدم دارد و به آن یك خصوصیت پیشگویانه می دهد. در حالیكه یك اندیکاتور تاخیری، یك ابزار تثبیت و یا تایید است چون پس از تغییر قیمت شکل می گیرد. به نظر می رسد كه یك اندیکاتور تعجیلی در طول دوره هایی با روند افقی و یا بدون روند، قوی تر عمل می كند در حالیكه اندیکاتورهای تاخیری ، در طول دورههای دارای روند نیز مفید هستند.

همچنین دو نوع ساختار برای اندیکاتورهاوجود دارد: دسته ای كه دارای بازه و محدوه هستند و دسته ای كه بدون محدوده هستند. دسته ای كه در یك بازه محدود هستند ، نوسانگر نامیده می شوند – اینها رایجترین نوع اندیکاتورها هستنداندیکاتورهای نوسانگر دارای محدوده هستند مثلا بین 0 و 100 بوده و سیگنال های خرید بیش از حد (نزدیك 100) و یا فروش بیش از حد (نزدیك صفر) را نشان می دهند. شاخصهای نامحدود نیز به همراه نمایش قدرت ویا ضعف روند، سیگنالهای خرید و یا فروش را تشكیل می دهند که فقط درروش انجام این كار با هم تفاوت دارند.

دو روش عمده برای استفاده از اندیکاتورها در تحلیل تكنیكال برای تشكیل سیگنالهای خرید و فروش ، از طریق تقاطع ها و واگرایی می باشند. تقاطع ها رایجتر هستند و زمانی بازتاب می یابند كه قیمت از میانگین متحرك عبور كند و یا دو میانگین متحرك همدیگر را قطع نمایند. روش دیگر استفاده از اندیکاتورها، استفاده از واگرایی است و زمانی اتفاق می افتد كه جهت روند قیمت و جهت روند شاخص در خلاف همدیگر باشند. این حالت به كاربر اندیکاتورها نشان می دهد كه جهت روند قیمت در حال تضعیف است.

اندیکاتورهایی كه در تحلیل تكنیكال مورد استفاده قرار می گیرند، منبعی از اطلاعات بیشتر و مهم را فراهم می كند. این اندیکاتورها به شناسایی روندها ، نیروی حركتی، میزان بی ثباتی و دیگر جنبه های مختلف در یك سهام كمك می كنند تا بهتر بتوان روند ها را تحلیل نمود. این نكته قابل ذكر است كه در حالیكه برخی از تجاراز یك شاخص منحصر بفرد برای سیگنالهای خرید و فروش استفاده می كنند ، بهترین استفاده از اندیکاتورها زمانی خواهد بود كه به همراه روند قیمت، الگوهای نموداری و دیگر اندیکاتورها، مورد استفاده قرار گیرد.

10-2 )انواع اندیکاتور:

10-2-1 )شاخص قدرت نسبی (RSI):

این شاخص یکی از اندیکاتورهای معروف در بازار فارکس است. اندیکاتور RSI نسبت حرکات صعودی و نزولی را اندازه گیری می کند و مقدار بدست آمده را طوری تعیین می کند که عددی مابین 0 تا 100 خواهد بود. اگر اندیکاتور RSI عدد 70 یا بزرگتر از آن را نشان دهد، بیان کننده آن است که قیمت در وضعیت حد اشباع خرید قرار گرفته است (در واقع قیمت بیش تر از حد انتظار بازار افزایش یافته است) و اگر RSI عدد 30 و یا کمتر از آن را نشان دهد به این معنی است که قیمت در محدوده اشباع فروش قرار دارد (در این وضعیف قیمت بیشتر از حد انتظار بازار سقوط کرده است.

10-2-2 )نوسان نمای استوکاستیک:

این اندیکاتور برای مشخص کردن وضعیت حد اشباع خرید/ فروش در مقیاس 0 تا 100% بکار می رود. این اندیکاتور بر پایه این نظریه است که هنگامی که قیمت در روندی صعودی قرار دارد، در قیمت های پایانی بیشتر تمایل به ادامه حرکت به سمت بالاترین قیمت دوره دارند و عکس آن، هنگامی که قیمت در روندی نزولی است، در قیمتهای پایانی، بیشتر تمایل به ادامه حرکت به سوی پایین ترین قیمت یک دوره دارند. در محاسبه استوکاسیک از دو خط K% و D% استفاده می شود. که این دو برای مشخص کردن محدوده اشباع خرید و فروش بکار می روند.واگرایی بین خطوط استوکاستیک و قیمت سهام می تواند نشان دهنده سیگنال قدرتمندی برای معامله باشد.

10-2-3 )میانگین متحرک واگرایی و همگرایی (MACD):

این اندیکاتور از دو خط تشکیل شده است . MACD اختلاف بین دو میانگین متحرک نمایی با یک خط سیگنال که خود یک میانگین متحرک نمایی است می باشد. اگر MACD و خط سیگنال با هم برخورد کنند، این امکان وجود دارد که روند تغییر کند .

10-3 )اسیلاتورها :

نوسانگر یکی از ابزارهای تحلیل تکنیکال که بصورت یک اندیکاتورخارج از نمودار قیمت و موازی محور زمان رسم می‌شود. نوسانگر‌ها بین دو حد بالا و پایین محدود هستند و با تغییرات قیمت، بین این دو حد نوسان می‌کنند. نوسانگر‌ها در بازار جانبی (Sideways) ابزار کارآمدی هستند و مواقعی که روند مشخصی را نمی‌توان تشخیص داد، به معامله گر در تشخیص قله و کف‌ های بازار کمک می‌کند. نمونه‌هایی از اسیلاتورهاCCI، RSI، Stochastic و momentum می‌باشند. یکی از شیوه‌های معمول معامله با اسیلاتور‌ها واگرایی است.

10-4)نوسانگر تصادفی

نوسانگر تصادفی (Stochastic Oscillator) نیزیكی ازمشهورترین شاخصهای نیروی حركت در تحلیل تكنیكال است. ایده پشت این شاخص این است كه در یك روند رو به بالا، آخرین قیمت باید به قیمت های بالای بازه خرید و فروش نزدیك شود ، كه این مطلب نشان دهنده نیروی حركتی رو به بالا در اوراق بهادار است. در روند رو به پایین ، قیمت باید در نزدیکی های قیمت های پایین بازه خرید و فروش بسته شود، كه این مطلب نشان دهنده نیروی حركتی روبه پایین است.

نوسانگر تصادفی بین 0 و 100 رسم می شود و در مقادیر بالای 80 شرایط خرید بیش از حد و در مقادیر زیر 20 ، شرایط فروش بیش از حد را نشان می دهد. نوسانگر تصادفی شامل دو خط است. خط اول %K است كه اساسا مقیاسی برای فرمولبندی اندازه نیروی حركتی در نوسانگر است. خط دوم %D است كه میانگین متحرك %K است. به نظر می رسد كه خط %D مهمتراست چون سیگنالهای بهتری را تولید می كند. نوسانگر تصادفی بطور كلی از 14 دوره تجاری گذشته در محاسبات خود استفاده می كند ولی می توان آنرا متناسب با نیازهای كاربر تعدیل و تنظیم نمود.

10-5 )اکسپرت :

(Expert) در لغت به معناي “متخصص و کارشناس ” اطلاق ميشود . شرکت متاکوتز و سازنده ي پلت فرم متاتريدر ، امکاناتي را در نرم افزار متاتريدر قرار داده است که معامله گران ميتواننداستراتژي خودشان را با نوشتن کدهايي که براي اين نرم افزار ، قابل اجراست، به يک برنامه ي اجرايي تبديل کنند تا نرم افزار بر مبناي کدهاي نوشته شده ، دقيقاً و مو به مو استراتژي نوشته شده را اجرا کند.

براي نوشتن اکسپرت بايد از يک محيط ويرايش به اسم MetaEditor استفاده کرد که در قسمت نوار ابزار متاتريدر قابل دسترسي است و محيط ويرايش آن شبيه محيط ويرايش در زبانهاي برنامه نويسي تحت ويندوز مي باشد.

براي نوشتن يک برنامه ي اکسپرت بايد همانند يک زبان برنامه نويسي عمل کرد. اين نرم افزار شامل زبان برنامه نويسي مخصوص خود به اسم MQL3 براي نرم افزار متاتريدر 3 که گرامر آن شبيه کدهاي زبان برنامه نويسي پاسکال بود و نيز زبان MQL4 براي نرم افزار متاتريدر 4 که گرامر آن شبيه کدهاي زبان C و C مي باشد . البته شرکت متاکوتز اعلام کرده که نسخه ي MQL5 براي نرم افزار متاتريدر 5 را بزودي در دسترس تريدر ها قرار خواهد داد.

لازم به ذکراست که اين زبانها قابليت توليد نرم افزار همانند ساير زبانها ي برنامه نويسي جهت اجراي تحت ويندوز يا ساير سيستم عامل ها را ندارند و تنها پلت فرمي براي استفاده در نرم افزار متاتريدر مي باشند. والبته با استفاده از اين زبان علاوه بر اکسپرت ميتوان جهت ساخت انديکاتنورهاي شخصي و سفارشي و همچنين اسکريپت هاي کاربردي اقدام کرد.

10-5-1 )مزاياي اکسپرت :

– عدم تاثير هيجانات روحي در اثر نوسانات بازار

– قابليت تست استراتژي در دوره هاي طولاني بازار

– سرعت عمل در کارها و قابليت اوردر گذاري در در کسري از ثانيه به هر تعداد.

– اجراي خودکار استراتژي بدون نياز به حضور در پاي چارت

– اجراي استراتژي هايي که نياز به محاسبات رياضي پيچيده دارند

– قابليت مديريت چندين حساب با يک اکسپرت

10-5-2 )معايب اکسپرت:

– عدم ارائه نتايج صحيح از تست استراتژي ( قبلا تست استراتژي به علت ضعفي که داشت نتايج صحيحي نشان نميداد که البته اخيرا اين ايراد بر طرف شده است. و البته قبلا هم شخص ميتوانست با تست در چارت يک دقيقه اي نتيجه ي دقيقي داشته باشد.)

– عدم کارايي در استراتژي هاي مبتني بر تحليل هاي فردي.

يک نکته اي که بايد به آن اشاره کنیم اين است که بعضي فکر مي کنند اکسپرت بدليل اينکه حاوي کدهاي برنامه نويسي است کارهاي خارف العاده اي انجام ميدهدو با يک سري محاسبات اسرار آميز نقاط کليدي بازار را بدست مي آوره و معاملات مثبتي انجام ميدهد . اما اين ديدگاه هر چند ميتواند در بعضي موارد درست باشد اما براي اکثريت اکسپرت ها قابل تعميم نيست. اکسپرت تنها يک استراتژي است که تبديل به کد شده و ميتواند مانند همه ي استراتژي ها نقاط ضعف و قوت داشته باشد. بد نيست به آيکون اکسپرت دقت کنيم که شرکت متاکوتز رنگ زرد را با يک علامت خطر (!) بر روي آن براي علامت اين برنامه انتخاب کردند. و ميدانيد که رنگ زرد به معني اعلام خطر است و اين نکته رو می رساند که در استفاده ي از اين برنامه ها براي تريد بايد نهايت دقت و توجه راداشت. هر چند يک اکسپرت که بر مبناي يک استراتژي دقيق و منظم و تست شده ميتواند سود دهي داشته باشه اما اکثريت اکسپرت ها چنين ويژگي اي ندارند و کساني که اکسپرت هاي سود ده مي نويسند غالباً آن را در دسترس عموم قرار نميدهند.

نکته ي ديگر اينکه يک اکسپرت هر چقدر هم داراي کدهاي پيچيده باشه و از روابط پيچيده ي رياضي و انديکاتورهاي مختلف در آن استفاده شود ، باز هم نميتواند بهتر از يک انسان تحليل کند . به عنوان مثال يک ربات را در نظر بگيريد که هر چقدر هم از فناوري هاي پيچيده در ساخت آن استفاده شده باشد اما يک انسان هميشه بهتر از يک ربات ميتواند منزلش را جارو برقي بکشد !

10-6) نصب اکسپرت در متا تریدر :

ابتدا به دايرکتوري اي ميرويد که متاتريدر را درآن نصب کرديد. مثلا C:Program Filesnorth
وارددايرکتوري Experts ميشويد مثل اين( C:Program Filesnorth experts )
فايل اکسپرت مورد نظر را در اين دايرکتوري کپي ميکنيد.
اگر نرم افزار متاتريدر شما باز است آنرا ميبنديد و دوباره اجرا ميکنيد
اکنون اکسپرت شما آماده است

10-7 ) :Overbought

به بازاری اطلاق می شود که در آن سرعت افزايش بهای ارز بيش از ميزان معمول است و در نتيجه احتمال تغيير روند موقت-ريتريسمنت- زياد است

10-8 ) Oversold:

به بازاری اطلاق می شود که در آن کاهش بهای ارز با سرعتی بيش از ميزان معمول صورت گرفته و احتمال میرود تغيير روند صعودی رخ دهد

10-9) دایورژنس یا واگرایی :

واگرایی ها در کل به دو دسته تقسیم می شوند که عبارتند از 1. واگرایی معمولی (Regular Divergence) که به RD نمایش می دهند و 2. واگرایی مخفی (Hidden Divergence) که با HD نشان می دهند .

الف) واگرایی معمولی

این نوع واگرایی خود به دو قسمت مثبت و منفی تقسیم می شوند :

1- واگرایی مثبت (RD+)
درا ین نوع واگرایی که در کف ها شکل می گیرد ( در هر تایم فریمی) هنگامی که کف A شکل می گیرد و اندیکاتور نیز کفی منطبق بر کف Aمی سازد و قیمت رشد میکند و سپس قیمت مجدد می ریزد و کف A را می شکند و کف جدید B را می سازد ، حالتی رخ می دهد که اندیکاتور زمانی که کف جدید B ساخته شد کف قبلی خود را نمی شکند . برای تشیص این نوع واگرایی ها از اندیکاتورهای متعدد استفاده می کنند مثلاً MACD ، RSI ، CCI ، ……

مثال اول : شکل زیر که مربوط به نمودار تایم 30 دقیقه پوند دلار می باشد در حالیکه قیمت کف B توانسته کف A را سوراخ کند در MACD کف جدید ایجاد نشد که در اینجا گوئیم واگرایی مثبت رخ داده است .

2- واگرایی منفی (RD -)

درا ین نوع واگرایی که در سقف ها شکل می گیرد ( در هر تایم فریمی) هنگامی که سقف A شکل می گیرد و اندیکاتور نیز سقفی منطبق بر سقف A می سازد و قیمت می ریزد و سپس قیمت مجدد صعود می کند و سقف A را می شکند و سقف جدید B را می سازد ، حالتی رخ می دهد که اندیکاتور زمانی که سقف جدید B ساخته شد سقف قبلی خود را نمی شکند . برای تشیص این نوع واگرایی ها از اندیکاتورهایمتعدد استفاده می کنند مثلاً MACD ، RSI ، CCI ، ……

ب) واگرایی مخفی (HD)

این نوع واگرایی ها بر عکس حالت واگرایی معمولی می باشند . در حالت واگرایی معمولی از نظر قیمتی سقف یا کف جدید تشکیل میشد ولی اندیکاتور آن را تایید نمی کرد ، در حالت واگرایی مخفی اندیکاتور سقف یا کف جدید میسازد اما قیمت تایید نمی کند .

این نوع واگرایی به دو دسته تقسیم می شود

1- واگرایی مخفی مثبت (HD+)

در این نوع واگرایی وقتی اندیکاتور کف قبلی را می زند ولی قیمت کف قبلی خود را نمی زند گوییم واگرایی مخفی مثبت رخ داده است .

به مثال زیر توجه کنید :

aکل زیر که تایم فریم 30 دقیقه پوند فرانک می باشد ، از انجا که اندیکاتور توانست کف جدیدی را بسازد اما قیمت نتانست کف قبلی را بزند که بیانگر این است آنچنان بازار فشار فروششزیاد بود که اندیکاتور کف قبلی را زد ولی قیمت نزد بنابراین پتانسیل صعود در این جفت ارز دیده می شود

2-واگرایی مخفی منفی (HD-)

در این نوع واگرایی وقتی اندیکاتور سقف قبلی را می زند ولی قیمت سقف قبلی خود را نمی زند گوییم واگرایی مخفی منفی رخ داده است.

به مثال زیر توجه کنید :

تصویر زیر نمودار دلار ین در تایم فریم 1 ساعته می باشد . همانطور که ملاحظه می فرمایید مک دی سقف بلی را (پس از تغییر فاز) زده ولیقیمت موفق نشد سقف قبلی رابزند . که دراینصورت گوئیم HD- بوقوع پیوسته است .

10-10) واگرایی معمولی و خطوط روند

یکی از گواه های بسیار قوی در هنگام شکستن خطوط روند داشتن واگرایی معمولی می باشد که از تایم یک دقیقه تا ماهیانه بسیار کارا و موثر است و هر چه تایم فریم بالاتر باشد قابلیت اطمینان بیشتری دارد و شخصاً تایم 30 دقیقه تا 4 ساعته را می پسندم .

در هنگام شکستن خط روند باید نگاهمان به اندیکاتور ها و احتمال وقوع واگرایی باشد . و اگر واگرایی مشاهده کردیم باید چشمان را برای شکار آن پوزیشن تیز تر کنیم لازم به ذکر است پس از داشتن واگرایی و شکستن خط روند ، اگر یک کندل زیر خط روند تثبیت شد وارد پوزیشن می شویم ..

به مثال زیر توجه کنید :

تصویر زیر مربوط به دلار ین در تایم فریم 4 ساعته میباشد که شکست خط روند به همراه واگرایی منجر به ریزش حدود 600 پیپسی شد .