حکم شرعی فارکس از نظر مراجع

کشور ما ، کشوری است با قوانین اسلامی و برای همین فتواها و احکام اسلام در آن اهمیت زیادی دارند. جدای از مسئله قوانین که بسیاری از آنها بر اساس شرع است، بسیاری از مردم هم خودشان برای شرعیات و احکام اسلامی اهمیت قائل هستند. یکی از جاهایی که خیلی ها درباره حکم شرعی آن سوال دارند  بازار فارکس است. فارکس بازاری است که در آن ارزهای خارجی مبادله می شود و یکی از بزرگترین بازارهای مالی دنیاست. میلیونها نفر روزانه در این بازار دست به معامله می زنند. خیلی ها در کشور ما نیز به معامله گری در این بازار مشغول هستند و خیلی ها هم دوست دارند معامله کردن در این بازار جذاب را شروع کنند. برای همین است که در این مقاله به حکم شرعی فارکس از نظر مراجع پرداخته شده است. با ما همراه باشید.

معاملات فارکس چگونه است؟

پیش از بررسی نظر مراجع تقلید در فارکس، بهتر است کمی درباره نحوه معامله در فارکس توضیح دهیم. فارکس بازاری است که در آن ارزهای خارجی در قالب جفت ارزها خرید و فروش می شوند.

برای مثال شما ارز یورو را در نظر بگیرید. اگر این ارز در کنار ارز دلار قرار بگیرد آن گاه جفت ارز یورو/دلار تشکیل می شود. این جفت ارز دارای یک نرخ برابری خواهد بود. برای مثال اگر نرخ برابری جفت ارز یورو/دلار برابر با 1.1294 باشد یعنی هر یک یورو برابر است با 1.1294 دلار.

افراد در بازار فارکس می توانند این جفت ارزها را بخرند و بفروشند و با بالا رفتن ارز خریداری شده شان در برابر آن که فروخته اند سود کنند. برای مثال اگر شما جفت ارز یورو/دلار بخرید و ارزش یورو در برابر دلار بالا برود آنگاه شما سود خواهید کرد.

البته باید بدانید که در فارکس، دارایی های دیگری مانند ارزهای دیجیتال، فلزات گرانبها(طلا و نقره و …) ، نفت، کالاهای خام، سهام و شاخص سهام نیز معامله می شوند و همین موضوع بازار فارکس را به بزرگترین بازار جهان تبدیل کرده است که حجم معاملات بسیار بالایی دارد.

چیزی که فارکس را جذاب می کند اما امکانی به نام اهرم است. از طریق اهرم شما می توانید به یکباره با 100 یا 200 یا 500 برابر پول بیشتر معامله کنید. به این ترتیب سود و ضرر شما هم به همین مقدار بیشتر خواهد شد. برای مثال شما با یک اهرم 1:100 ، پول خود را 100 برابر می کنید تا سود بیشتری ببرید و همین موضوع است که باعث جنجالی بودن این بازار شده است.

 حکم شرعی فارکس از نظر مراجع

به طور کلی می توان گفت که از نظر مراجع، معامله کردن در بازار فارکس جایز نیست و سود آن نیز غیر شرعی است. برای این حکم دلایلی وجود دارد که در زیر به آنها پرداخته شده است:

1.وجود سواپ:

همانگونه که می دانید که در بازار فارکس، اگر معامله ای بیش از 24 ساعت طول بکشد به آن سواپ تعلق می گیرد. کارگزاری ها همه پول لازم برای در اختیار گذاشتن آن به تریدرها را در اختیار ندارندو برای همین آنها را از بانک قرض می گیرند. بروکر پول را از بانک قرض می گیرد و آن را برای معامله کردن به تریدر می دهد و باید در پایان روز این پول را با سودش برگرداند. در اینجاست که تفاوت نرخ سود ارزها مهم می شود. به این تفاوت نرخ سود ارزها در یک جفت ارز سواپ می گویند که از لحاظ اسلامی جایز نیست. برای همین است که خیلی از کارگزاری های فارکس برای مسلمانان، حساب بدون سواپ در نظر گرفته اند.

2.صوری بودن خیلی از معاملات:

در بازار فارکس، در خیلی از معاملات صوری هستند و پولی جابجا نمی شود و در حقیقت فقط اعداد تغییر می کنند. این غیر واقعی بودن معاملات در فقه اسلامی دارای اشکال است و به همین  دلیل، بازار فارکس دارای اشکال است. اگر معاملات واقعی باشند و واقعا ارزها خرید  وفروش شوند دارای اشکال نیست اما خیلی از ما می دانیم که بسیاری از معاملات فارکس صوری هستند و همین موضوع باعث ضرر خیلی ها هم می شود.

3.اهرم:

اهرم، اعتباری است که یک کارگزاری به فرد تریدر می دهد تا با آن کار کند. این موضوع از لحاظ اسلامی جایز نیست چون بدون شک این قرض اعتبار بدون دریافت سود داده نمی شود و در اینجاست که صورت ربا پیدا می شود. در عین حال اهرم، باعث می شود تا معاملات شما شکلی قمارگونه پیدا کنند و سود و ضرر شما به یکباره چندین برابر شود. خیلی ها متاسفانه در این بازار بر اثر اهرم، سرمایه های خود را از دست داده اند و ضرر زیادی را متحمل شده اند.

به طور کلی چون در این بازار ربا وجود دارد ، ضرر زیادی به اکثر تریدرها وارد می شود و نیز بسیاری از معاملات صوری هستند، معامله کردن در فارکس از نظر مراجع تقلید جایز نیست و این بازار غیر شرعی است.

نظرات برخی از مراجع درباره فارکس

در زیر نظرات برخی از مراجع درباره فارکس آورده شده است:

1.آیت الله خامنه ای:

معامله کردن ارزى با ارز دیگر که هم جنس هم نیستند چنانچه دارای منع قانونی نباشد مشکلی ندارد و سود آن نیز حلال است .اعتبار دادن به فرد از سوی کارگزاری به صورت قرض(اهرم) اگر با دریافت سود باشد اما صورت شرعی ندارد و جایز نیست.

2.آیت الله مکارم شیرازی:

به دلیل عدم مطابقت معاملات فارکس با شرع اسلام، معامله کردن در آن مشکل دارد.

3.آیت الله صافی گلپایگانی:

چون معاملات بازار فارکس، صوری است پس معامله کردن در آن جایز نیست.

4.آیت الله نوری همدانی:

معاملات بازار فارکس وجه شرعی ندارد و معامله گری در آن جایز نیست.

5.آیت الله سیستانی:

معامله گری در این بازار جایز نیست.

همانطور که مشاهده می کنید به جز رهبر انقلاب که معامله گری در فارکس را بدون استفاده از اهرم جایز می دانند ، دیگر مراجع تقلید این بازار را دارای اشکال می دانند و معامله کردن در آن را نیز جایز می دانند.

نکته:

این گونه که مشخص است اگر شما در یک کارگزاری معتبر ثبت نام کنید، از حساب بدون سواپ استفاده کنید یا این که معاملات روزانه انجام دهید تا سواپ به شما تعلق نگیرد و مهم تر از همه این که از اهرم استفاده نکنید با خیال راحت در بازار فارکس به معامله گری بپردازید(البته به شرطی که معاملات صوری نباشند).

نتیجه گیری حکم شرعی فارکس

بازار فارکس، بازاری است که از لحاظ قانونی در ایران فعالیت ندارد اما خیلی ها در آن فعالیت می کنند. به دلایل مختلفی، اکثر مراجع به جز رهبری معاملات فارکس را جایز نمی دانند. از جمله این دلایل صوری بودن معاملات، ضرر زیاد معامله گران، اهرم و سواپ است. بر طبق نظر آیت الله خامنه ای اما اگر شما از اهرم که در واقع باعث رباست استفاده نکنید ،می توانید در این بازار معامله گری کنید وسود آن نیز برای شما حلال خواهد بود.

دیگر مراجع مانند آیت الله نوری همدانی، آیت الله مکارم شیرازی، آیت الله سیستانی و آیت الله صافی گلپایگانی اما این بازار را جایز نمی دانند چون معاملات آن را صوری و مخلوط با ربا می دانند. حکم شرعی فارکس از نظر مراجع برای افرادی که دوست دارند تا بر طبق احکام اسلامی معامله کنند و سود بدست آوردند بسیار مهم است چون دوست ندارند مال حرام وارد زندگیشان شود. بهر حال در این مقاله شما نظر مراجع درباره فارکس را خواندید و دیگر باید با توجه به مرجع تقلید خود تصمیم بگیرید که آیا می توانید در این بازار معامله کنید یا خیر.

میک تی پی

همان طور که گفته شد یکی از دلایلی که بازار فارکس از لحاظ فقه اسلامی دارای مشکل است، ضرر زیادی است که به افراد معامله گر وارد می شود. این حرف درستی است و ذات بازار فارکس به خاطر نوسان زیاد و نیز امکانی به نام اهرم باعث می شوند تا اکثر تریدرها در این بازار دچار ضرر شوند. برای این که از ضرر در بازار فارکس جلوگیری کنید نیاز دارید تا به طور اصولی و درست فارکس را یاد بگیرید.

میک تی پی با سالها تجربه و تخصص می تواند برای آنهایی که دوست ندارند پول خود را در بازار پرنوسان فارکس از دست بدهند گزینه ای بسیار مناسب می باشد. شما با میک تی پی قادر خواهید بود تا فارکس را به خوبی یاد بگیرید و در نتیجه سود خوبی از این بازار بدست آورید.

میک تی پی با آموزش های خود شما را با تاریخچه فارکس آشنا می کنید و پس از آن برای شما مفاهیم و اصطلاحات فارکس را آموزش می دهد که از اهمیت زیادی برخوردار است. پس از یادگیری این مفاهیم شما نیاز دارید تا کار با نرم افزارهای ترید در فارکس مانند متاتریدر را یاد بگیرید.

میک تی پی پس از آن به آموزش تحلیل فارکس می پردازد که مهم ترین چیز در بازار فارکس است. تحلیل تکنیکال و بنیادی با انواع مثال ها و به زبانی ساده به شما آموزش داده می شوند تا شما بتوانید انواع دارایی ها در فارکس را تحلیل کنید و معاملات خوبی را انجام دهید. در کنار تحلیل، استراتژی های معاملاتی و نیز مدیریت ریسک هم آموزش داده خواهد شد تا شما بتوانید بیشترین سود را نصیب خود کنید و کمترین ضرر را متحمل شوید.